Anorexia nervosa (بی اشتهایی عصبی)
بی اشتهایی عصبی یک اختلال روانی و تهدید کننده برای زندگی فرد است و علل آن به طور کامل شناخته شده نیست، اکثر متخصصان تغذیه و روانشناسی بیان می کنند که مجموعه ای از عوامل بیولوژیکی، اجتماعی، ژنتیکی و روانی در افزایش خطر شروع آن نقش دارند. بی اشتهایی عصبی معمولا در دوران بلوغ شروع می شود، اما می تواند در هر سنی رخ دهد. بی اشتهایی عصبی قبلا به طور خاص با کاهش وزن مرتبط بود و تشخیص آن را در کودکان و نوجوانان دشوار می کرد. اما امروزه، به دلیل افزایش مبتلایان در سنین نوجوانی، به طور گسترده تری به آن می پردازند. کودکان و نوجوانان برای رشد و تکامل سالم نیاز به افزایش وزن دارند، بنابراین عدم افزایش وزن یا رشد به همان اندازه بیماری چاقی و اضافه وزن، نگران کننده است.
مطالب مرتبط : کمی با خوردن عصبی آشنا شویم ، کلینیک روانشناسی
اگر بخواهیم به زبان ساده در باره ی این اختلال صحبت کنیم، باید بگویم افرادی که دچار این اختلال هستند، رفتار های منظم و تکرار شونده ای را جهت حفظ وزن خود انجام می دهند. ممکن است با خود فکر کنید که این یک رفتار نرمال است و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد اما باید اعلام کنم که این رفتار های تکرار شونده زمانی مشکل ساز می شوند که در زندگی فرد اختلال ایجاد می کنند و برای سلامتی فرد مناسب نیست. این رفتارها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- محدود کردن شدید غذا
- جبران کردن کالری دریافتی از طریق ورزش های شدید
- پاکسازی معدهاز طریق استفراغ عمدی
- استفاده نادرست از داروهاییمانند ملینها، دیورتیکها، تنقیه یا انسولین.
این افراد به طور معمول تحریک پذیری، بی خوابی و ولع شدیدی را نسبت به غذا تجربه می کنند که همگی می توانند ارتباط مستقیمی با تغذیه ناکافی داشته باشند. احساس گرسنگی را انکار می کنند یا برای اجتناب از وعده های غذایی بهانه می آورند. به دلیل محدودیت شدید کالری دریافتی معمولا کاهش وزن دارند واگر فردی باشند که مبتلا به چاقی و اضافه وزن هستند، بابت این کاهش وزن از طرف خانواده و جامعه تشویق می شوند. در صورتی که در خلوت خودشان درد های شکمی و ناهنجاری های گوارشی را تجربه می کنند. همیشه إحساس سرما دارند و در صورتی که آزمایش های خونی انجام دهند معمولا درگیر بیماری های کم خونی هستند. ضعف و کم خونی ممکن است باعث سرگیجه و حتی غش در افراد شود. علاوه بر آسیب های جسمی، از لحاظ روانی هم تحت فشار هستند. کمال گرایی زیادی دارند بنابراین همواره إحساس ناکارامدی و نا امیدی را تجربه می کنند. تفکر سفت و سخت دارند و بر این باور هستند که باید طبق معیار های زیبایی جامعه باشند و در نهایت اگر موفق نباشند از جامعه کناره گیری می کنند.
لباس های گشاد و چند لایه می پوشند تا فرم بدن آن ها مشخص نباشد. این افراد ترس شدیدی از افزایش وزن و چاف شدن دارند. این ترس باعث می شود که به طور مداوم بدن خود را ارزیابی کنند. رفتارهایی که به نام چک کردن بدن شناخته می شوند. این تکنیک ها می تواند شامل وزن کردن های مکرر، اندازه گیری وسواس گونه اعضای بدن و استفاده مداوم از آینه برای بررسی وجود «چربی» و فرمت بدن باشد. این ارزیابی ها معمولا به صورت منفی انجام می شود که برمیگردد به بحث کمال گرایی که قبل تر از این درباره اش صحبت کردیم.
فردی که اختلال خوردن را تجربه می کند ممکن است تحت تأثیر سایر بیماری های روانی نیز قرار گیرد، از جمله:
افسردگی یا خلق افسرده
اضطراب که میتواند شامل اضطراب عمومی یا اجتماعی باشد
اختلال وسواس فکری عملی
سابقه تروما یا اختلال استرس پس از سانحه
توجه داشته باشید که درمان این اختلال نیاز به همکاری فرد و خانواده او دارد و باید توسط یک تیم متخصص که از روان شناس و یک متخصص تغذیه تشکیل شده است، انجام شود. متاسفانه افراد جدیت این اختلال را نادیده می گیرند. بی اشتهایی با ایست قلبی، خودکشی، خود آزاری و سایر علل مرگ مرتبط است. اما هبر خوب این است که این اختلال کاملا درمان پذیر است. شما در این مسیر تنها نیستید. من به همراه تیم تخصصی همرازان برای ساختن ارتباط شما با غذا و پذیرش بدنتان همراه شما هستیم.
سحر پاکدامن ساوجی
کارشناس ارشد علوم تغذیه و رژیم درمانی
کارشناس ارشد روان شناسی بالینی