وسواس کودکان
شناسایی اختلالی به نام وسواس
حتما دیده اید افرادی را که هر بار کسی با آنها دست می دهد فورا دست هایشان را می شویند یا از این عمل خودداری می کنند یا بسیار دیده اید کسانی را که مدام از قفل بودن درب منزل اطمینان پیدا می کنند و باز هم فکرشان درگیر می شود، در این افراد احساس اجبار به انجام این تشریفات بهطور تکرارشونده، ممکن است نشانهی این امر باشد که فرد دچار وسواس فکری ـ عملی است. در اختلال وسواس فرد ممکن است احساس پریشانی، افکار ناخواسته یا تصاویری داشته باشد که اصلا مفهومی ندارد، اگر هم فرد سعی کند که این افکار یا تصاویر، را نادیده بگیرد مدام بازمیگردند و احساس عذاب برای فرد به وجود می آورد.
مطالب مرتبط : کلینیک روانشناسی ، بهترین مشاور خیانت
وسواس یك اختلال اضطرابی است نه یك بیماری روانی. یعنی درجهای خفیف تر از بیماری دارد، علامت اصلی اختلال این است كه فرد آگاه است چه مشكلی دارد. بنابراین وسواس، یك اختلال اضطرابی است.
پایه این اختلال شخصیت وسواس- اجبار است. از دید آسیب شناسی اختلال، هسته این كسالت اضطراب است كه از فكر شروع و در نهایت به عمل اجباری و تكراری میانجامد.
وسواس کودکان می تواند به 2 شیوه بروز کند:
1) فکری: که شامل افكار, تكانه ها, یاتصاویر ذهنی برگشت كننده وپایدار كه درمقطعی از اختلال به شكلی مزاحم ونامناسب تجربه می شوند وباعث اضطراب یا ناراحتی می شوند و شخص واقف است كه افكار, تكانه ها , یاتصاویر ذهنی وسواس محصول ذهن او هستند .
2) عملی: رفتارهای تكراری از قبیل شستن دست ها , بازبینی و منظم كردن وسایل یا کتاب ها و… یا اعمال ذهنی مانند دعاكردن، شمارش، تكرار واژه ها و…
زمانی که فرد رفتارها یا اعمال ذهنی را انجام می دهد برای پیشگیری یا كاستن از پریشانی یا پیشگیری از یك رویداد یا موقعیت هولناك مد نظر است با اینحال رفتارها یا اعمال ذهنی یا به طریقی واقعگرایانه با آنچه قرار است خنثی یا پیشگیری شود ارتباط ندارد یا به طور آشكار افراطی هستند .
از سبب شناسی اختلال وسواس فكری – عملی می توان به 1. عوامل بیولژیك 2. توارث 3.عوامل روانی –اجتماعی 4. عوامل محیطی اشاره کرد.
مطالب مرتبط : اختلال یادگیری ، نقش پدر در تربیت کودک
– عوامل بیولژیك :بر اساس مطالعات انجام شده بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری معمولا سابقه تولد تروماتیك داشتند, كه نقش ضربه مغزی را در سبب شناسی این اختلال مطرح می سازد . در بیماران مبتلا به اختلال وسواس جبری نابهنجاری های غیر اختصاصی الكتروآنسفالوگرافیك بالاتر از دیگران است چنین فرض شده است كه این ناهنجاری ها ممكن است بیشتر درنیمكره چب متمركز باشد.
مطالعات الكتروآنسفالوگرافی در خواب ناهنجاری هایی مشابه آنچه در افسردگی دیده می شود نشان داده است, مثل كوتاه تر شدن خواب افراد در دوره نهفتگی( (REM
۲-توارث: مطالعات ژنتیك نشان داده است كه حداقل در مواردی از این اختلال، اساس ارثی وجود دارد. میزان بروز آن در بستگان درجه اول بیمار ۳تا ۷ درصد است.
۳-عوامل روانی –اجتماعی: اكثریت بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری( تکرار های اجباری) علائم جبری پیش از بیماری ندارند. بنابراین چنین صفاتی برای پیدایش اختلال وسواسی جبری نه لازم ونه كافی است.
4)عوامل محیطی: گاهی اختلال وسواس، بر اثر عادتهای رفتاری که با گذشت زمان، آموخته و در درون فرد نهادینه میشود، بهوجود میآید
به هر حال این اختلال حتما باید جدی گرفته شود و درمان شود زیرا اگر وسواس ادامه پیدا کند می تواند بر روابط اجتماعی شخص بیشتر آسیب بزند و اختلال ایجاد کند. همچنین این اختلال میتواند باعث ایجاد اختلال های اضطرابی و افسردگی و در نتیجه خطر خودکشی را افزایش دهد چرا که موجب پریشانی و تضعیف روحیه میشود. همچنین به دلیل گرایش افراد به مکانیزمهای ناسالم برای کنارآمدن با این اختلال، خطر استفاده از الکل و مواد مخدر را افزایش میدهد.
در این مقاله به موضوع وسواس کودکان پرداختیم در صورت ابهام می توانید با مرکز مشاوره همرازان تماس حاصل فرمایید.
نویسنده : مهشید آقا جان بیک